So sánh các bản Hiến pháp 1946, 1959, 1980, 1992, 2013

Hiến pháp Hoàn cảnh ra đời Tính chất Nhiệm vụ
1946 _Nước VNDCCH non trẻ mới ra đời, đòi hỏi cần một bản Hiến pháp dân chủ.

_20/9/1945: Ban sắc lệnh thành lập Ban dự thảo Hiến pháp gồm 7 người.

_2/3/1946: Tại kì họp thứ nhất, Quốc hội khoá I thành lập Ban dự thảo Hiến pháp gồm 11 người.

_9/11/1946: Tại kì họp thứ 2, Quốc hội khoá I thông qua Hiến pháp với 240 phiếu thuận và 2 phiếu chống.

_19/12/1946: Toàn quốc kháng chiến bùng nổ, do hoàn cảnh nên Hiến pháp 1946 không được công bố chính thức.

_Mang tính chất dân chủ nhân dân.

_Về chính trị: Hiến pháp trao quyền lực nhà nước vào tay nhân dân, quy định nhiều quyền quan trọng như quyền bầu cử, quyền tự do…

_Về tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước: Hiến pháp quy định việc tổ chức Nghị viện nhân dân do nhân dân bầu ra nhằm đảm bảo quyền lợi cho nhân dân.

_Mang lại quyền tự do, dân chủ cho nhân dân.

_Xác lập những nguyên tắc tổ chức và hoạt động của chính quyền.

_Phục vụ việc chuẩn bị cho kháng chiến trường kì.

1959 _Sau thắng lợi ở chiến dịch Điện Biên Phủ, miền bắc được giải phóng hoàn toàn, đất nước bị chia cắt thành 2 miền. Tình hình kinh tế- văn hoá- xã hội ở miền Bắc có nhiều thay đổi, bắt đầu phát triển và cải tạo nền kinh tế theo CNXH, liên minh giữa giai cấp công nhân và nông dân được củng cố. Tình hình đòi hỏi cần có Hiến pháp mới cho thời kì xây dựng CNXH ở miền Bắc, kháng chiến chống Mỹ miền Nam.

_Tại kì họp thứ 6, Quốc hội khoá I quyết định sửa đổi Hiến pháp.

_7/1958: Hiến pháp được đưa ra thảo luận trong các cán bộ trung và cao cấp.

_1/4/1959: Hiến pháp được công bố để toàn dân thảo luận và đóng góp ý kiến.

_31/12/1959: Kì họp thứ 11, Quốc hội khoá I thông qua Hiến pháp sửa đổi.

_1/1/1960: Chủ tịch Hồ Chí Minh kí sắc lệnh công bố Hiến pháp 1959.

_Mang tính chất XHCN.

_Về chính trị: Duy trì nguyên tắc quyền lực nhà nước tập trung dân chủ, đảm bảo quyền tự do cho công dân, quy định thêm nhiều quyền và nghĩa vụ cho công dân.

_Về tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước: Hoàn thiện và phát triển theo mô hình Liên Xô và các nước XHCN, thể hiện vai trò lãnh đạo của Đảng đối với nhà nước và hệ thống chính trị.

_Về kinh tế: Xác định kinh tế quốc doanh thuộc sở hữu toàn dân giữ vai trò lãnh đạo nền kinh tế quốc dân và được ưu tiên phát triển.

_Đảm bảo quyền tự do, dân chủ, quyền làm chủ của nhân dân.

_Đảm bảo những nguyên tắc tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước.

_Phục vụ xây dựng CNXH ở miền Băc, kháng chiến chống Mỹ giải phóng miền Nam.

1980 _Chiến dịch Hồ Chí Minh dành thắng lợi, đất nước thống nhất, đòi hỏi cần phải tổng tuyển cử thống nhất cơ quan quyền lực nhà nước ở 2 miền Nam- Bắc, xây dựng một bản Hiến pháp mới cho thời kì xây dựng CNXH trên cả nước.

_18/12/1980: Tại kì họp thứ 7, Quốc hội khoá VI thông qua Hiến pháp mới.

_Mang đậm tính chất XHCN.

_Về chính trị: Xác định bản chất chuyên chính vô sản của nhà nước, thể hiện vai trò lãnh đạo của Đảng trong lãnh đạo nhà nước, cũng như vai trò của các tổ chức chính trị- xã hội quan trọng.

_Về tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước: Hiến pháp xác định quyền làm chủ tập thể, với tổ chức bộ máy nhà nước giống như Liên Xô và các nước XHCN Đông Âu.

_Về kinh tế: Tiến hành cách mạng cải cách quan hệ sản xuất, cải tạo các thành phần kinh tế phi XHCN, thực hiện nên kinh tế quốc dân 2 thành phần: kinh tế quốc doanh thuộc sở hữu tư nhân và kinh tế hợp tác xã thuộc sở hữu tập thể.

_Đảm bảo quyền tự do, dân chủ, quyền làm chủ của nhân dân.

_Thống nhất tổ chức bộ máy nhà nước ở 2 miền Nam – Bắc, đảm bảo những nguyên tắc tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước.

_Phục vụ quá trình đi lên CNXH.

1992 _Sau một thời gian, nhiều quy định của hiến pháp 1980 không còn phù họp với tình hình đất nước, cần phải có một bản Hiến pháp mới cho thời kì quá độ lên CNXH.

_15/4/1992: Kì họp thứ 11, Quốc hội khá VIII thông qua Hiến pháp mới.

_Mang tính chất XHCN.

_Về chính trị: Đề cao vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là cơ sở chính trịc ho nhân dân.

_Về tổ chức và hoạt động bộ máy nhà nước: Tiếp tục thực hiện nguyên tắc quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân, tập trung dân chủ.

_Về kinh tế: Thực hiện nền kinh tế thị trường định hướng XHCN, với nhiều thành phần kinh tế, khuyến khích các tổ chức, cá nhân nước ngoài đầu tư vào Việt Nam.

_Đảm bảo quyền tự do, dân chủ, quyền làm chủ của nhân dân.

_Hoàn thiện các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước.

_Phục vụ việc đổi mới kinh tế trong tiến trình quá độ lên CNXH.

2013 _Trong bối cảnh nền kinh tế đang có nhiều thay đổi, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, hội nhập quốc tế, cần có một bản Hiến pháp mới phù hợp hơn.

 

_Mang tính chất XHCN.

_Về chính trị: Củng cố quyền làm chủ của nhân dân.

_Về tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước: Hiến pháp tiếp thu những hạt nhân hợp lí của học thuyết phân chia quyền lực.

_Về kinh tế: Tiếp tục phát triển nền kinh tế định hướng XHCN.

_Đảm bảo quyền tự do, dân chủ, quyền làm chủ của nhân dân, quyền con người và quyền công dân.

_Hoàn thiện các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước.

_Phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước trong quá trình quá độ lên CNXH.

Tham khảo thêm:

1900.0191