Câu hỏi được gửi từ khách hàng: Con đẻ thì đương nhiên được hưởng di sản thừa kế khi cha/mẹ chết?
Luật sư Tư vấn Luật Dân sự – Gọi 1900.0191
Dựa trên những thông tin được cung cấp và căn cứ vào các quy định của pháp luật Việt Nam hiện hành, các cam kết, thỏa thuận quốc tế được ký kết nhân danh Nhà nước, Chính phủ Việt Nam. Chúng tôi đưa ra trả lời như sau:
1./ Thời điểm pháp lý
Ngày 09 tháng 07 năm 2018
2./ Cơ sở Pháp Luật liên quan tới vấn đề quyền hưởng di sản thừa kế khi bố mẹ chết của con đẻ
- Bộ luật Dân sự năm 2015
3./ Luật sư tư vấn
Theo pháp luật dân sự Việt Nam, cá nhân có quyền hưởng di sản thừa kế theo di chúc hoặc theo quy định pháp luật. Do đó, việc hưởng di sản thừa kế do người chết để lại của cá nhân phụ thuộc vào quyền thừa kế ở đây được xác định theo di chúc hay theo pháp luật, cụ thể:
- Thừa kế theo di chúc:
Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Do đó, khi quyền thừa kế được xác định theo di chúc, việc định đoạt tài sản của mình sau khi chế để cho ai phụ thuộc vào ý chí của người để lại di chúc trước khi chết.
Tuy nhiên, để đảm bảo quyền lợi cho một số người trong mỗi quan hệ hôn nhân, huyết thống với người lập di chúc, pháp luật quy định về trường hợp những người này được hưởng di sản thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc, cụ thể:
Căn cứ Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015 quy định:
“Điều 644. Người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc
1. Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:
a) Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;
b) Con thành niên mà không có khả năng lao động.
2. Quy định tại khoản 1 Điều này không áp dụng đối với người từ chối nhận di sản theo quy định tại Điều 620 hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản theo quy định tại khoản 1 Điều 621 của Bộ luật này.”
Do đó, ở đây có các đối tượng cá nhân được hưởng thừa kế không phụ thuộc vào di chúc của người để lại di sản bao gồm: cha, mẹ, vợ, chồng, con chưa thành niên và con đã thành niên nhưng không có khả năng lao động của người chết.
- Thừa kế theo pháp luật:
Thừa kế theo pháp luật là thừa kế theo hàng thừa kế, điều kiện và trình tự thừa kế do pháp luật quy định.
Theo đó, thừa kế theo pháp luật được chia khi không có di chúc hoặc di chúc không hợp pháp. Những người được hưởng thừa kế theo pháp luật bao gồm:
Căn cứ Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015 quy định:
“Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật
1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.
3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.”
Theo đó, di sản thừa kế được chia cho hàng thừa kế thứ nhất trước, nếu người thuộc hàng thừa kế thứ nhất không còn thì mới chia các hàng thừa kế tiếp theo. Phần thừa kế mà những người cùng hàng thừa kế được hưởng là bằng nhau. Cũng theo đó có thể xác định, con đẻ luôn là người thừa kế thứ nhất của cha mẹ.
Ngoài ra, khi xét đến quyền thừa kế của một người đối với di sản thừa kế do người chết để lại cần xác định loại trừ những người không được quyền hưởng thừa kế như sau:
Căn cứ Điều 621 Bộ luật Dân sự 2015 quy định:
“Điều 621. Người không được quyền hưởng di sản
1. Những người sau đây không được quyền hưởng di sản:
a) Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó;
b) Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;
c) Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;
d) Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.
2. Những người quy định tại khoản 1 Điều này vẫn được hưởng di sản, nếu người để lại di sản đã biết hành vi của những người đó, nhưng vẫn cho họ hưởng di sản theo di chúc.“
Như vậy, dựa trên việc phân chia di sản thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật, con đẻ không phảu là người đương nhiên được hưởng di sản thừa kế khi cha mẹ chết mà phải phụ thuộc vào việc định đoạt di sản của cha mẹ để lại được lập theo di chúc hay được chia theo pháp luật.
Với những tư vấn về câu hỏi Con đẻ thì đương nhiên được hưởng di sản thừa kế khi cha/mẹ chết?, Công ty Luật LVN mong rằng đã có thể giải đáp được nhu cầu của quý khách, nếu quý khách vẫn còn chưa rõ hoặc có thông tin mới với trường hợp trên, quý khách có thể liên hệ Bộ phận Tư vấn pháp luật Miễn phí số: 1900.0191 để được Luật sư hỗ trợ ngay lập tức.
Tham khảo thêm bài viết:
