Câu hỏi của khách hàng: Tòa xử buộc phải mở và bán đất cho hàng xóm làm lối đi phải làm gì để hoãn thi hành khi đang kháng án?
Xin chào mọi người. Mình có vấn đề về đất đai, mong mọi người chỉ dẫn.
Nhà mình có 1 khoảng đất, quê Tiền Giang. Mấy chục năm nay, nhà mình có cho hộ hàng xóm đi nhờ ở phần đất phía trước cửa nhà để ra lối đi công cộng (chỉ 1 hộ đó), dài 30m,rộg 1.5m, cách cửa nhà mình dưới 3m. Lúc đó, họ chỉ sinh hoạt bình thường, nhưng do bây giờ họ móc đầm nuôi tôm, xe chuyên chở thức ăn nhiều, gây ồn ào, ảnh hưởng sức khỏe của ba má mình (nay đều đã hơn 70 tuổi). Vì thế, nhà mình quyết định rào lối đi phía trước cửa nhà, và mở cho họ lối đi phía sau, rộng 2m, nhưng vẫn là đất nhà mình. Nhưng hộ kia không đồng ý và kiện nhà mình,đòi nhà mình phải cho đi lối cũ, không chấp nhận lối đi mới. Huyện xử nhà mình thắng, họ kiện lên tỉnh, do nhà họ có điều kiện tiền bạc và có người giúp đỡ, mướn luật sư. Trong khi nhà mình nghèo, không có mướn luật sư. Và cuối cùng là tỉnh xử nhà mình thua, buộc nhà mình mở lối đi cũ, nhưng chỉ 1m (lúc đầu 1.5m) và tòa lượng giá buộc nhà mình phải bán phần đất đó cho hộ kia luôn. Mình xin hỏi các bạn, đất nhà mình,mình đóng thuế thì tại sao không được quyền quyết định? Nhà mình vẫn mở lối đi khác cho họ chứ đâu bít đường, họ có thể xin lối đi hộ khác được chứ đâu phải chỉ phần đất nhà mình mới có thể vào nhà họ. Giờ tỉnh h xử mình thua, mình đang kháng án lên thành phố. Nhưng bản án tỉnh đã đến ngày thi hành và họ sẽ đập rào, mở lối đi cũ. Ba má mình sợ không chịu nổi cảnh đó. Mình muốn xin các bạn tư vấn, là nhà mình nên làm gì khi bên thi hành án lên mở lại lối đi cũ? Và xin hỏi, tòa án tỉnh xử vậy có đúng luật không?
Luật sư Tư vấn Bộ luật dân sự – Gọi 1900.0191
Dựa trên thông tin được cung cấp và căn cứ vào các quy định của pháp luật Việt Nam hiện hành, các cam kết, thỏa thuận quốc tế được ký kết nhân danh Nhà nước, Chính phủ Việt Nam.
1./ Thời điểm tư vấn: 12/11/2018
2./ Cơ sở Pháp Luật điều chỉnh vấn đề Làm gì khi đã có bản án phúc thẩm vụ án dân sự
- Bộ luật dân sự năm 2015
- Luật đất đai năm 2013
- Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015
3./Luật sư trả lời Tòa xử buộc phải mở và bán đất cho hàng xóm làm lối đi phải làm gì để hoãn thi hành khi đang kháng án?
Theo quy định của pháp luật thì chủ sở hữu hợp pháp của tài sản có toàn quyền sở hữu, sử dụng, định đoạt tài sản đó, tuy nhiên, việc sở hữu, sử dụng, định đoạt này phải không được gây ảnh hưởng tới quyền và lợi ích hợp pháp của chủ thể khác. Tức là, quyền của chủ sở hữu bị giới hạn trong phạm vi “không ảnh hưởng tới quyền, lợi ích hợp pháp” của chủ thể khác.
Trong trường hợp bạn đưa ra thì nhà bạn và nhà hàng xóm đang có tranh chấp về “quyền đối với bất động sản liền kề”. Theo quy định tại Điều 245 Bộ luật dân sự thì đây là “quyền được thực hiện trên một bất động sản (gọi là bất động sản chịu hưởng quyền) nhằm phục vụ cho việc khai thác một bất động sản khác thuộc quyền sở hữu của người khác (gọi là bất động sản hưởng quyền)”. Đây là quyền được xác lập do địa thế tự nhiên, theo thỏa thuận, theo quy định của pháp luật hoặc theo di chúc.
Căn cứ Điều 254 Bộ luật dân sự:
“Điều 254. Quyền về lối đi qua
1.Chủ sở hữu có bất động sản bị vây bọc bởi các bất động sản của các chủ sở hữu khác mà không có hoặc không đủ lối đi ra đường công cộng, có quyền yêu cầu chủ sở hữu bất động sản vây bọc dành cho mình một lối đi hợp lý trên phần đất của họ.
Lối đi được mở trên bất động sản liền kề nào mà được coi là thuận tiện và hợp lý nhất, có tính đến đặc điểm cụ thể của địa điểm, lợi ích của bất động sản bị vây bọc và thiệt hại gây ra là ít nhất cho bất động sản có mở lối đi.
Chủ sở hữu bất động sản hưởng quyền về lối đi qua phải đền bù cho chủ sở hữu bất động sản chịu hưởng quyền, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
2.Vị trí, giới hạn chiều dài, chiều rộng, chiều cao của lối đi do các bên thỏa thuận, bảo đảm thuận tiện cho việc đi lại và ít gây phiền hà cho các bên; nếu có tranh chấp về lối đi thì có quyền yêu cầu Tòa án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác xác định.
3.Trường hợp bất động sản được chia thành nhiều phần cho các chủ sở hữu, chủ sử dụng khác nhau thì khi chia phải dành lối đi cần thiết cho người phía trong theo quy định tại khoản 2 Điều này mà không có đền bù.”
Theo quy định trên thì việc để một phần diện tích trên phần đất của gia đình bạn làm lối đi cho hàng xóm chỉ bắt buộc khi đây là lối đi thuận tiện nhất cho cả hai bên. Ngoài ra, việc bán lại phần đất trên cho hộ gia đình kia với giá cố định là không có căn cứ pháp luật. Gia đình bạn có quyền khiếu nại quyết định này để được giải quyết.
Còn về việc giải quyết tranh chấp giữa hai gia đình. Theo thông tin bạn trình bày thì hiện bạn đang tiến hành giải quyết tranh chấp theo con đường Tòa án. Và đã có bản án phúc thẩm (bản án của tỉnh).Theo quy định tại Khoản 6 Điều 313 Bộ luật tố tụng dân sự thì “bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án”. Nên, về pháp luật, bản án trên đã có hiệu lực pháp luật và đã có giá trị thi hành. Bạn có nghĩa vụ “bán mảnh đất” đó cho bên kia theo nội dung bản án, nói cách khác, khi bên kia trả tiền, bạn phải “bán mảnh đất”. Tuy nhiên, ngay cả khi bên kia có giấy chứng nhận, bạn vẫn có quyền đề nghị chủ thể có thẩm quyền thực hiện thủ tục xem xét lại bản án đã có hiệu lực pháp luật trên.
Ngoài ra, khi bản án đã có hiệu lực pháp luật thì bạn không có quyền kháng cáo bản án này mà chỉ có quyền đề nghị chủ thể có thẩm quyền giám đốc thẩm lại bản án.
“Điều 326. Căn cứ, điều kiện để kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm
1.Bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm khi có một trong những căn cứ sau đây:
a)Kết luận trong bản án, quyết định không phù hợp với những tình tiết khách quan của vụ án gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của đương sự;
b)Có vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng làm cho đương sự không thực hiện được quyền, nghĩa vụ tố tụng của mình, dẫn đến quyền, lợi ích hợp pháp của họ không được bảo vệ theo đúng quy định của pháp luật;
c)Có sai lầm trong việc áp dụng pháp luật dẫn đến việc ra bản án, quyết định không đúng, gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của đương sự, xâm phạm đến lợi ích công cộng, lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của người thứ ba.
2.Người có thẩm quyền kháng nghị quy định tại Điều 331 của Bộ luật này kháng nghị bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật khi có một trong các căn cứ quy định tại khoản 1 Điều này và có đơn đề nghị theo quy định tại Điều 328 của Bộ luật này hoặc có thông báo, kiến nghị theo quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 327 của Bộ luật này; trường hợp xâm phạm đến lợi ích công cộng, lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của người thứ ba thì không cần phải có đơn đề nghị.”
Theo đó, gia đình bạn có quyền làm đơn đề nghị xem xét lại bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật theo thủ tục giám đốc thẩm (kèm bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật, tài liệu, chứng cứ (nếu có) để chứng minh cho những yêu cầu của mình là có căn cứ và hợp pháp) tới chủ thể có quyền kháng nghị, gồm: Chánh án Tòa án nhân dân cấp cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp cao (trong phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ).
Như vậy, trong trường hợp của bạn, bạn có quyền đề nghị Chánh án Tòa án nhân dân cấp cao hoặc Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân cấp cao thực hiện thủ tục xem xét lại bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật ngay cả khi bên kia đã được cấp Giấy chứng nhận phần đất mà bạn đang tranh chấp. Trong trường hợp, sau khi xem xét lại bản án, chủ thể có thẩm quyền hủy bỏ bản án phúc thẩm thì vụ án sẽ được xét xử lại theo quy định.
Với những tư vấn trên, Công ty Luật LVN mong rằng đã có thể giải đáp được nhu cầu của quý khách, nếu quý khách vẫn còn chưa rõ hoặc có thông tin mới với trường hợp này, quý khách có thể liên hệ Bộ phận Tư vấn pháp luật Miễn phí số: 1900.0191 để được Luật sư hỗ trợ ngay lập tức.
