Đăng ký khách hàng thường xuyên tại các Trung tâm Đăng ký giao dịch, tài sản
04/02/2008
Khách hàng thường xuyên của các Trung tâm Đăng ký giao dịch, tài sản thuộc Cục Đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm (sau đây gọi là Trung tâm Đăng ký) là những tổ chức, cá nhân được đăng ký vào Danh sách khách hàng thường xuyên của Trung tâm Đăng ký theo trình tự, thủ tục pháp luật quy định.
1. Lợi ích của việc trở thành khách hàng thường xuyên
Sau khi trở thành khách hàng thường xuyên của Trung tâm Đăng ký (sau đây viết tắt là KHTX), khách hàng sẽ được hưởng những lợi ích sau đây trong việc đăng ký và tìm hiểu thông tin về các loại giao dịch bảo đảm, hợp đồng lưu giữ tại Trung tâm Đăng ký (sau đây gọi chung là giao dịch bảo đảm):
Thứ nhất, KHTX được gửi đơn yêu cầu đăng ký, đơn yêu cầu cung cấp thông tin đến Trung tâm Đăng ký qua fax, bên cạnh việc sử dụng hai phương thức nộp đơn được áp dụng cho tất cả những khách hàng của Trung tâm Đăng ký là nộp đơn trực tiếp tại trụ sở Trung tâm và gửi đơn qua đường bưu điện. Phương thức đăng ký qua fax có những ưu điểm nổi bật sau:
– Việc gửi đơn thực hiện nhanh chóng, thuận tiện. Thời gian, công sức giành cho việc gửi đơn bằng phương thức này nhanh hơn, tiết kiệm hơn thời gian, công sức giành cho việc gửi đơn bằng những phương thức khác.
– Việc gửi đơn qua fax có thể được thực hiện tại bất kỳ thời điểm nào trong ngày, kể cả ngoài giờ làm việc của các Trung tâm Đăng ký nếu có thỏa thuận với Trung tâm Đăng ký. Trong trường hợp khách hàng gửi đơn qua fax ngoài giờ hành chính, thời điểm nộp đơn được tính vào thời điểm bắt đầu buổi làm việc tiếp theo.
Lưu ý là thời điểm nhận đơn qua fax được xác định theo đồng hồ của máy fax của Trung tâm Đăng ký. Đồng hồ của Trung tâm được đặt giờ theo giờ tiêu chuẩn của cơ quan bưu điện.
Thứ hai, việc kê khai đơn của KHTX đơn giản hơn nhiều so với việc kê khai đơn của khách hàng thông thường. Khi kê khai thông tin về mình với tư cách là một trong các bên tham gia giao dịch bảo đảm, KHTX chỉ cần kê khai tên và mã số KHTX đã được Trung tâm Đăng ký cấp mà không cần phải kê khai thông tin chi tiết về địa chỉ, số của giấy tờ xác định tư cách pháp lý, ngày cấp và nơi cấp giấy tờ xác định tư cách pháp lý.
Việc kê khai đơn giản cũng giúp cho cho thông tin về KHTX lưu giữ trong Cơ sở dữ liệu tại các Trung tâm Đăng ký chính xác hơn, thống nhất hơn, do có thể truy xuất trực tiếp thông tin về khách hàng từ Cơ sở dữ liệu KHTX của Trung tâm Đăng ký mà không bị phụ thuộc nhiều vào những yếu tố chủ quan như việc kê khai đơn của khách hàng, việc nhập thông tin vào Cơ sở dữ liệu của cán bộ làm công tác đăng ký.
Thứ ba, việc đăng ký thay đổi thông tin về KHTX cũng đơn giản, thuận tiện hơn nhiều khi so sánh với việc đăng ký thay đổi thông tin về khách hàng thông thường. Nếu khách hàng thông thường muốn thay đổi thông tin về bản thân trong các giao dịch bảo đảm đã được đăng ký, họ phải nộp đơn yêu cầu đăng ký thay đổi cho từng giao dịch bảo đảm. Còn KHTX chỉ cần nộp một đơn yêu cầu đăng ký thay đổi thông tin cho tất cả những giao dịch bảo đảm đã được đăng ký. Lưu ý là quy tắc này chỉ áp dụng cho việc thay đổi thông tin về KHTX tham gia giao dịch bảo đảm với tư cách là bên nhận bảo đảm, bên có quyền. Nếu KHTX tham gia các giao dịch bảo đảm với tư cách là bên bảo đảm, bên có nghĩa vụ thì họ vẫn phải nộp nhiều đơn yêu cầu đăng ký thay đổi, mỗi đơn thay đổi một giao dịch bảo đảm đã đăng ký.
Thứ tư, việc nộp lệ phí đăng ký, phí cung cấp thông tin của KHTX cũng đơn giản, thuận tiện hơn khách hàng thông thường. KHTX không phải nộp lệ phí đăng ký, phí cung cấp thông tin cho mỗi lần yêu cầu đăng ký, yêu cầu cung cấp thông tin mà được thực hiện một lần hàng tháng cho tất cả những đơn yêu cầu đăng ký, yêu cầu cung cấp thông tin đã nộp trong tháng đó. Trung tâm Đăng ký sẽ gửi văn bản thông báo tổng số lệ phí đăng ký, phí cung cấp thông tin mà khách hàng phải nộp trong tháng đó. Căn cứ vào văn bản thông báo, KHTX thực hiện việc thanh toán chậm nhất đến ngày 25 của tháng kế tiếp.
2. Phạm vi các chủ thể được trở thành KHTX của Trung tâm Đăng ký
Trước đây, theo quy định của các Thông tư số 01/2002/TT-BTP và Thông tư số 04/2002/TT-BTP, chỉ có tổ chức tín dụng, công ty cho thuê tài chính mới được đăng ký làm KHTX của Trung tâm Đăng ký.
Cùng với sự nở rộ về số lượng các loại hình giao dịch bảo đảm, hợp đồng mang tính chất bảo đảm trong nền kinh tế, ngày càng có nhiều những tổ chức, cá nhân khác không phải là tổ chức tín dụng, công ty cho thuê tài chính tham gia vào những loại hình giao dịch này, yêu cầu của Đảng và Nhà nước trong việc cải cách thủ tục hành chính và tạo điều kiện thuận lợi cho khách hàng tham gia công tác đăng ký, tìm hiểu thông tin về giao dịch bảo đảm, pháp luật về đăng ký giao dịch bảo đảm cũng có nhiều thay đổi trong thời gian qua, trong đó có sự thay đổi về phạm vi những chủ thể được đăng ký làm KHTX của Trung tâm Đăng ký. Theo quy định mới của Thông tư số 06/2006/TT-BTP và Thông tư số 04/2007/TT-BTP, phạm vi những đối tượng có thể trở thành KHTX đã được mở rộng, mọi tổ chức, cá nhân có nhu cầu thực hiện việc đăng ký, tìm hiểu thông tin tại các Trung tâm Đăng ký đều có thể trở thành KHTX của Trung tâm Đăng ký.
Hiện nay, hầu hết các tổ chức tín dụng, công ty cho thuê chính đều đã đăng ký trở thành KHTX của Trung tâm Đăng ký. Riêng với những tổ chức, cá nhân khác, số lượng đăng ký làm KHTX còn rất ít, chưa tương xứng với số lượng các giao dịch bảo đảm mà họ tham gia. Ngoài ra, còn có những tổ chức, cá nhân khác không tham gia giao dịch bảo đảm nhưng có thể nhận được sự ủy quyền của các bên tham gia và thực hiện việc đăng ký như một loại hình dịch vụ pháp lý. Văn phòng luật sư, công ty tư vấn luật có thể phát triển loại hình dịch vụ này và trở thành KHTX của Trung tâm Đăng ký. Để các chủ thể này biết đến lợi ích của việc trở thành KHTX và tham gia đăng ký, bên cạnh việc tự tìm hiểu thông tin của họ, có lẽ cũng cần có sự phổ biến, tuyên truyền pháp luật về đăng ký giao dịch bảo đảm sâu rộng, mạnh mẽ hơn nữa của các cơ quan chức năng.
3. Trình tự, thủ tục đăng ký khách hàng thường xuyên
Trình tự, thủ tục đăng ký KHTX của Trung tâm Đăng ký được thực hiện theo quy định của các Thông tư số 06/2006/TT-BTP và Thông tư số 04/2007/TT-BTP. Nhìn chung, trình tự, thủ tục và hồ sơ đăng ký KHTX đã được pháp luật quy định đơn giản đến mức tối đa, thuận lợi cho người đăng ký. Trình tự, thủ tục đăng ký vào Danh sách KHTX của Trung tâm Đăng ký được thực hiện như sau:
(1). Người yêu cầu đăng ký KHTX nộp hồ sơ đến Cục Đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm thuộc Bộ Tư pháp. Hồ sơ bao gồm những giấy tờ sau đây:
a) Đơn yêu cầu đăng ký KHTX theo mẫu ban hành kèm theo Thông tư số 06/2006/TT-BTP;
b) Bản gốc giấy tờ xác định tư cách pháp lý của người yêu cầu đăng ký hoặc bản sao giấy tờ đó có xác nhận của cơ quan đã cấp hoặc có chứng thực của Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc công chứng; trong trường hợp nộp hồ sơ trực tiếp thì chỉ cần xuất trình bản gốc giấy tờ xác định tư cách pháp lý. Những loại giấy tờ xác định tư cách pháp lý được chấp thuận được hướng dẫn tại khoản 9 Mục I của Thông tư số 06/2006/TT-BTP.
(2). Cục Đăng ký xem xét, quyết định công nhận tư cách KHTX của người yêu cầu đăng ký trong thời hạn một ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ đăng ký KHTX hợp lệ và cấp Mã số KHTX để giao dịch với Trung tâm Đăng ký và kê khai khi yêu cầu đăng ký, cung cấp thông tin.
Cục Đăng ký từ chối yêu cầu đăng ký KHTX khi hồ sơ yêu cầu đăng ký không hợp lệ, cụ thể như sau:
a) Hồ sơ đăng ký không có đầy đủ các loại giấy tờ nêu trên;
b) Đơn yêu cầu đăng ký không được kê khai theo mẫu ban hành kèm theo Thông tư số 06/2006/TT-BTP hoặc nội dung kê khai trong đơn không theo đúng hướng dẫn của mẫu đơn;
c) Nội dung kê khai trong đơn không thống nhất với nội dung của giấy tờ xác định tư cách pháp lý;
d) Bản sao giấy tờ xác định tư cách pháp lý không có chứng thực của Ủy ban nhân dân cấp xã, công chứng hoặc xác nhận của cơ quan đã cấp.
Tổ chức có quyền yêu cầu đăng ký, cung cấp thông tin với tư cách là KHTX kể từ thời điểm Cục Đăng ký quyết định công nhận tư cách KHTX của tổ chức đó.
Cá nhân có quyền yêu cầu đăng ký, cung cấp thông tin với tư cách là KHTX kể từ thời điểm nộp đủ số tiền tạm ứng vào tài khoản của Trung tâm Đăng ký, nơi lựa chọn đăng ký giao dịch bảo đảm, yêu cầu cung cấp thông tin. Theo hướng dẫn của Cục Đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm, số tiền tạm ứng nộp vào mỗi Trung tâm tối thiểu là 1.000.000 đồng và không giới hạn mức nộp tối đa.
4. Thay đổi thông tin về KHTX
Trong trường hợp tên, giấy tờ xác định tư cách pháp lý của KHTX hoặc các thông tin đã đăng ký có sự thay đổi hoặc có sai sót khi kê khai, KHTX phải thực hiện đăng ký thay đổi. Hồ sơ đăng ký thay đổi bao gồm đơn yêu cầu đăng ký thay đổi thông tin về KHTX và giấy tờ xác định tư cách pháp lý theo hướng dẫn của Thông tư số 06/2006/TT-BTP.
Trên đây là những nội dung giới thiệu về lợi ích, phạm vi đối tượng và trình tự thủ tục đăng ký trở thành KHTX của các Trung tâm Đăng ký theo quy định của pháp luật hiện hành và hướng dẫn của Cục Đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm, xin giới thiệu để các tổ chức, cá nhân liên quan tham khảo, thực hiện./.
Trần Quang Minh – Cục Đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm
