Lý luận và thực trạng quản lý nhà nước đối với đội ngũ giảng viên Học viện Cán bộ thành phố Hồ Chí Minh
Trong thời kỳ đổi mới toàn diện đất nước, đẩy nhanh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, công tác cán bộ nói chung, nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng cán bộ của TP. Hồ Chí Minh nói riêng đang đặt ra những yêu cầu cấp bách. Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI đã đề cập đến nhiệm vụ: “Đổi mới, nâng cao chất lượng công tác giáo dục lý luận chính trị, giáo dục công dân trong hệ thống các trường chính trị…”[1]. Quản lý nhà nước đội ngũ giảng viên Học viện Cán bộ TP. Hồ Chí Minh nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên, nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức – nguồn nhân lực quan trọng cho Thành phố.
1. Cơ sở lý luận về quản lý nhà nước đội ngũ giảng viên Học viện Cán bộ thành phố Hồ Chí Minh
1.1. Một số nội dung cơ bản về quản lý nhà nước, đội ngũ giảng viên Học viện Cán bộ thành phố Hồ Chí Minh
– Quản lý nhà nước
Quản lý là sự tác động lên một hệ thống nào đó với mục tiêu đưa hệ thống đó đến trạng thái cần đạt được. Quản lý là một phạm trù xuất hiện trước khi có Nhà nước với tính chất là một loại lao động xã hội hay lao động chung được thực hiện ở quy mô lớn. Quản lý được phát sinh từ lao động, không tách rời khỏi lao động và bản thân quản lý cũng là một loại hoạt động lao động. Là một phạm trù gắn liền với sự xuất hiện của Nhà nước, quản lý nhà nước ra đời với tính chất là loại hoạt động quản lý xã hội. Quản lý nhà nước, hiểu theo nghĩa rộng, được thực hiện bởi tất cả các cơ quan nhà nước. Theo nghĩa hẹp, quản lý nhà nước là hoạt động chấp hành – điều hành được đặc trưng bởi các yếu tố có tính tổ chức; được thực hiện trên cơ sở và để thi hành pháp luật; được bảo đảm thực hiện chủ yếu bởi hệ thống các cơ quan hành chính nhà nước (hoặc một số cá nhân và tổ chức xã hội trong trường hợp được giao nhiệm vụ quản lý nhà nước). Quản lý nhà nước cũng là sản phẩm của việc phân công lao động nhằm liên kết và phối hợp các đối tượng bị quản lý [2].
Quản lý nhà nước đội ngũ giảng viên Học viện Cán bộ TP. Hồ Chí Minh được hiểu là hoạt động chấp hành – điều hành theo đó chấp hành là hoạt động thực hiện trên thực tế các quy định pháp luật của Nhà nước và các quy chế của Học viện đối với đội ngũ giảng viên; điều hành là hoạt động chỉ đạo của cơ quan nhà nước cấp trên và trực tiếp là của Giám đốc Học viện đối với đội ngũ giảng viên. Đặc trưng của hoạt động điều hành là ban hành văn bản pháp luật và văn bản hướng dẫn thi hành pháp luật.
– Đội ngũ giảng viên
Theo Điều 70 Luật Giáo dục năm 2005 quy định “Nhà giáo là người làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục trong nhà trường, cơ sở giáo dục khác”. Đội ngũ giảng viên được hiểu là tập thể giảng viên (nhà giáo), được tập hợp và tổ chức thành một lực lượng có chung nhiệm vụ thực hiện các mục tiêu giáo dục của cơ sở giáo dục đó.
– Học viện Cán bộ Thành phố Hồ Chí Minh
Học viện Cán bộ TP. Hồ Chí Minh (gọi tắt là Học viện) thuộc hệ thống trường chính trị cấp tỉnh [3], được thành lập theo Quyết định số 1878/QĐ-TTg ngày 15/10/2014 của Thủ tướng Chính phủ trên cơ sở nâng cấp Trường Cán bộ TP. Hồ Chí Minh (gọi tắt là Trường Cán bộ). Học viện có nhiệm vụ “đào tạo, bồi dưỡng về lý luận chính trị, đường lối, chính sách của Đảng và pháp luật của nhà nước; về kiến thức và kỹ năng quảnlýnhà nước; thực hiện triển khai dịch vụ khoa học và công nghệ; nghiên cứu và tư vấn về chính sách cho các cấp quản lý của TP. Hồ Chí Minh; hợp tác, liên kết đào tạo, nghiên cứu khoa học với các cơ sở giáo dục đại học trong và ngoài nước”. Hiện nay, Học viện có bốn Khoa giảng dạy, đó là: Khoa Lý luận Mác – Lênin, Khoa Dân vận, Khoa Xây dựng Đảng và Khoa Nhà nước – pháp luật.
1.2. Một số văn bản về quản lý nhà nước đội ngũ giảng viên Học viện Cán bộ Thành phố Hồ Chí Minh
Giảng viên Học viện là một bộ phận của đội ngũ công chức, viên chức; do đó, quản lý nhà nước đội ngũ giảng viên Học viện chịu sự điều chỉnh của các văn bản quy phạm pháp luật đối với công chức, viên chức, giảng viên trường chính trị cấp tỉnh. Trong thời gian qua, Đảng và Nhà nước ta đã ban hành hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về quản lý nhà nước công chức, viên chức, giảng viên trường chính trị cấp tỉnh. Các văn bản quy phạm pháp luật đó bao gồm các luật, nghị định, thông tư và nhiều văn bản cụ thể hoá công tác quản lý nhà nước giảng viên Học viện. Một số văn bản quan trọng là:
Học viện là đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Thành ủy và Ủy ban nhân dân TP.Hồ Chí Minh, do đó các công chức, viên chức, giảng viên Học viện chịu sự điều chỉnh của Luật Cán bộ, công chức năm 2008 và Luật Viên chức năm 2010. Ngoài ra, giảng viên Học viện còn tuân theo quy định của Luật Giáo dục năm 1998 – sửa đổi, bổ sung năm 2005. Để cụ thể hóa nội dung quản lý nhà nước đội ngũ công chức, viên chức, giảng viên của các luật nêu trên, nhiều nghị định, thông tư đã được ban hành như: Nghị định số 27/2012/NĐ-CP ngày 06/4/2012 của Chính phủ quy định về xử lý kỷ luật viên chức và trách nhiệm bồi thường, hoàn trả của viên chức; Nghị định số 29/2012/NĐ-CP ngày 12/4/2012 của Chính phủ quy định về tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức; Thông tư liên tịch số 36/2014/TTLT-BGDĐT-BNV ngày 28/11/2014 của Bộ Giao dục – Đào tạo và Bộ Nội vụ quy định mã số và tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp viên chức giảng dạy trong các cơ sở giáo dục đại học công lập;Thông tư liên tịch số 06/2011/TTLT-BNV-BGDĐT ngày 06/62011 của Bộ Nội vụ và Bộ Giáo dục – Đào tạo quy định tiêu chuẩn, nhiệm vụ, chế độ làm việc, chính sách đối với giảng viên tại cơ sở đào tạo, bồi dưỡng của Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Trường Chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương… Những văn bản quy phạm pháp luật trên là cơ sở pháp lý để thực hiện công tác tuyển dụng, sử dụng, quản lý công chức, viên chức nói chung và công chức, viên chức, giảng viên trường chính trị cấp tỉnh nói riêng. Các văn bản quy phạm pháp luật bước đầu đã đáp ứng và tạo nền tảng pháp lý đẩy mạnh hoạt động quản lý nhà nước đội ngũ giảng viên trường chính trị cấp tỉnh mang lại hiệu quả, tạo tiền đề cho sự phát triển của công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ.
Học viện thuộc hệ thống Trường Chính trị cấp tỉnh, do đó quản lý giảng viên của Học viện còn phải tuân thủ theo cả những quy định của Học viện Chính trị – Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh [4]. Học viện đã ban hành Quy chế giảng viên, trong đó quy định tiêu chuẩn, nhiệm vụ, quyền hạn của giảng viên; chế độ làm việc, chính sách đối với giảng viên. Trên cơ sở các quy định của pháp luật và các quy chế đã được ban hành, có bốn nội dung cơ bản về quản lý nhà nước đội ngũ giảng viên Học viện được xem xét, đó là: (i) Xây dựng kế hoạch, quy hoạch giảng viên; (ii) Tuyển dụng đội ngũ giảng viên; (iii) Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên; và (iv) Kiểm tra, đánh giá đội ngũ giảng viên. Theo các quy định thì tiêu chuẩn của giảng viên Học viện phải gồm cả tiêu chuẩn chung của một giảng viên (bằng cấp chuyên ngành, trình độ ngoại ngữ, trình độ tin học, nghiệp vụ sư phạm và khả năng nghiên cứu khoa học theo quy định, và có thêm tiêu chuẩn của giảng viên trường chính trị cấp tỉnh là Đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam, có trình độ lý luận chính trị, có kiến thức về quản lý nhà nước, có phương pháp giảng dạy tích cực theo quy định (trừ trường hợp giảng viên tập sự) [5]. Có thể thấy rằng, những tiêu chuẩn đối với giảng viên Học viện nói riêng và Trường chính trị cấp tỉnh nói chung đòi hỏi khắt khe hơn và cao hơn so với giảng viên nói chung.
2. Thực trạng quản lý nhà nước đội ngũ giảng viên Học viện Cán bộ thành phố Hồ Chí Minh
2.1. Công tác xây dựng kế hoạch, quy hoạch giảng viên
Xây dựng kế hoạch, quy hoạch giảng viên của Học viện là nội dung quản lý quan trọng nhất nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, giảng viên có số lượng và chất lượng đáp ứng yêu cầu hiện nay, có nguồn dự trữ dồi dào cho phát triển sự nghiệp đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực của TP.Hồ Chí Minh.Ban Thường vụ Thành ủy TP.Hồ Chí Minh đã rất quan tâm và xây dựng định hướng phát triển của Học viện, cụ thể [6]:
Về chủ trương, đến năm 2010, Trường Cán bộ sẽ được đầu tư để trở thành một Trung tâm đào tạo cán bộ có uy tín – Trường Đại học Chính trị, một cơ sở nghiên cứu khoa học xã hội có chất lượng và triển vọng; mở rộng chức năng đào tạo, bồi dưỡng. Đến năm 2014, định hướng trên đã được hiện thực hóa khi Trường Cán bộ được nâng cấp lên Học viện. So với Trường Cán bộ trước đây, Học viện đã có thêm nhiều chức năng, nhiệm vụ mới và được đào tạo, bồi dưỡng nhiều loại chương trình mới. Từ đây đã mở ra hướng phát triển cho Học viện, nhưng đồng thời cũng là thách thức không nhỏ đối với công tác quản lý nhà nước đội ngũ giảng viên của Học viện, những người trực tiếp thực hiện các chương trình đào tạo được giao.
Học viện sẽ xây dựng đội ngũ công chức, viên chức, giảng viên trong sạch vững mạnh. Đặc biệt chú trọng đào tạo nâng cao trình độ, chuẩn hóa giảng viên và cán bộ quản lý, bảo đảm 100% có trình độ ngoại ngữ, tin học và 100% có trình độ Trung cấp Lý luận chính trị trở lên; Trưởng, phó khoa phòng có trình độ Cử nhân Lý luận chính trị, Cao cấp Lý luận chính trị. Bên cạnh đó, Học viện còn chăm lo giáo dục chính trị cho công chức, viên chức, giảng viên; chăm lo đời sống vật chất cho cán bộ, nhân viên. Tăng cường xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ giảng dạy và học tập từng bước hiện đại hóa việc giảng dạy và phục vụ giảng dạy. Đội ngũ giảng viên cần được phát triển cả về số lượng lẫn chất lượng, trong đó chất lượng là một yêu cầu ưu tiên số một. Đội ngũ giảng viên phải thực sự mạnh về chuyên môn, tinh về chất lượng và có đủ bản lĩnh về chính trị, gương mẫu về đạo đức và có phương pháp giảng dạy thuyết phục. Giảng viên Học viện trong những năm tới phải đồng thời là một nhà lý luận, một nhà nghiên cứu, một nhà giáo tâm huyết yêu nghề, một giảng viên Đại học thực thụ, một báo cáo viên cấp Thành phố, một cán bộ bản lĩnh…
Về kế hoạch, hiện nay Học viện có 67 giảng viên, trong thời gian tới đòi hỏi cần tăng lên 150 – 180 người, đạt tỉ lệ giảng viên/học viên là 1/20 và tiến dần đến tỷ lệ 1/10. Điều đó đã tác động trực tiếp đến sĩ số của các lớp, trước đây thường từ 150 – 200 người/lớp, thì hiện nay đã giảm xuống còn 80 – 100 người/lớp; trong tương lai gần sẽ là 40 – 50 người/lớp, đặc biệt sẽ có những lớp từ 10 – 20 người/lớp.
2.2. Công tác tuyển dụng đội ngũ giảng viên
Tuyển dụng đội ngũ giảng viên là một hoạt động then chốt trong quản lý
nhà nước về giáo dục. Quản lý nhà nước về tuyển dụng giảng viên phải được thực hiện đầy đủ về quy trình tuyển dụng, số lượng, cơ cấu và tiêu chuẩn giảng viên.Công tác tuyển dụng giảng viên của Học viện trong thời gian qua luôn thực hiện theo đúng quy định của pháp luật. Tính đến ngày 31/12/2014, Học viện có 67 giảng viên, trong đó có 17 giảng viên trẻ (tỷ lệ 25,4 %), trong 5 năm tới, số giảng viên nghỉ hưu theo chế độ là 24 người (tỷ lệ 35,8%). Như vậy, trong thời gian tới số lượng giảng viên trẻ sẽ tăng lên, do đó, công tác tuyển dụng sẽ đặc biệt chú trọng đến chất lượng của người được tuyển dụng để đáp ứng nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng cán bộ khi Học viên được thành lập và có thêm chức năng, nhiệm vụ mới.
2.3. Công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên
Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên là một trong những hoạt động cơ bản của quản lý nhà nước đội ngũ giảng viên. Nó bao gồm các hoạt động đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng, tự bồi dưỡng của các cấp quản lý và chính bản thân giảng viên.
Chất lượng giảng viên Học viện là yếu tố quan trọng quyết định chất lượng đào tạo, bồi dưỡng về lý luận chính trị, đường lối, chính sách của Đảng và pháp luật của nhà nước; kiến thức và kỹ năng quảnlýnhà nước cho cán bộ, công chức, viên chức của TP. Hồ Chí Minh. Thành ủy TP. Hồ Chí Minh, Đảng ủy và Ban Giám đốc Học viện luôn chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, trình độ lý luận chính trị, kiến thức quản lý nhà nước và các tiêu chuẩn khác. Xác định việc đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên mang tính chiến lược, đây là công việc phải làm thường xuyên, liên tục và lâu dài để xây dựng một đội ngũ giảng viên đủ về số lượng, phù hợp về cơ cấu và có chất lượng cao, phục vụ cho chiến lược phát triển lâu dài khi Trường Cán bộ đã được nâng cấp thành Học viện Cán Bộ.
a. Về trình độ chuyên môn
Đến ngày 31/12/2014, trong số 67 giảng viên của Học viện, có 65 giảng viên có trình độ chuyên môn sau đại học (tỷ lệ 97%), chỉ còn 2 giảng viên có trình độ cử nhân (tỷ lệ 3%) . Về chức danh, có 2 giảng viên (tỷ lệ 3%) là Phó Giáo sư (tỷ lệ 3%).
b. Về trình độ lý luận chính trị
Đối với đội ngũ giảng viên Học viện, không chỉ có yêu cầu về nâng cao trình độ chuyên môn mà trình độ lý luận chính trị là một yêu cầu bắt buộc. Hiện nay, Học viện có 65 giảng viên có trình độ trung cấp (tỷ lệ 97%), cao cấp hoặc cử nhân chính trị; chỉ còn 2 giảng viên trẻ có trình độ sơ cấp chính trị (tye lệ 3%).
c. Tham gia đề tài nghiên cứu khoa học
Hoạt động giảng dạy và nghiên cứu khoa học là hai nhiệm vụ cơ bản của người giảng viên. Hai nhiệm vụ này có mối quan hệ gắn bó biện chứng với nhau, có vai trò tác động qua lại lẫn nhau. Để nâng cao chất lượng đào tạo, mỗi giảng viên không ngừng nâng cao chất lượng bài giảng và phải đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu khoa học, ứng dụng các kết quả nghiên cứu khoa học vào thực tiễn giảng dạy. Ở các Trường Chính trị, đội ngũ giảng viên được coi là lực lượng đi đầu và quyết định trong việc thực hiện các nhiệm vụ nghiên cứu khoa học.
Trong những năm qua, hoạt động nghiên cứu khoa học được Ban Giám hiệu Trường Cán bộ – Ban Giám đốc Học viện quan tâm. Số lượng đề tài khoa học đã tăng lên trong những năm gần đây, không các đề tài cấp cơ sở mà còn có các đề tài cấp thành phố và cấp nhà nước. Hoạt động nghiên cứu khoa học, của giảng viên đã có những đóng góp tích cực vào công tác đào tạo, bồi dưỡng của nhà trường, có nhiều đề tài nghiên cứu khoa đã nghiệm thu và vận dụng vào phục vụ công tác giảng dạy tại trường.
d. Các tiêu chuẩn khác
– Về trình độ sư phạm
Trình độ sư phạm là yếu tố quan trọng giúp giảng viên truyền tải kiến thức tới người học. Hiện nay, có 100% giảng viên của Học viện đã được trang bị phương pháp giảng dạy đại học, đặc biệt là phương pháp giảng dạy tích cực do Học viện Chính trị – Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức. Phương pháp giảng dạy được xác định trên cơ sở đặc điểm của đối tượng đào tạo và nội dung đào tạo.
Việc đổi mới phương pháp giảng dạy đã được Ban Giám hiệu Trường Cán bộ – nay là Ban Giám đốc Học viện cùng tập thể giảng viên quan tâm và đưa thành tiêu chuẩn đánh giá, xếp loại thi đua cuối năm. Bên cạnh phương pháp dạy và học truyền thống, đội ngũ giáo viên đã tìm cách đa dạng hóa các hình thức tổ chức lớp học, sử dụng các phương tiện hỗ trợ giảng dạy. Ban Giám hiệu Trường Cán bộ – Ban Giám đốc Học viện đã tổ chức nhiều khóa tập huấn cho giảng viên về phương pháp giảng dạy, cách thức sử dụng các phương tiện hỗ trợ như: projector, bảng tương tác… Phương pháp giảng dạy tích cực đang ngày càng chiếm ưu thế trong công tác giảng dạy các loại lớp của nhà trường, trong đó có chương trình đào tạo, bồi dưỡng.
– Về trình độ ngoại ngữ, tin học và kiến thức về quản lý nhà nước
Nếu đối chiếu với tiêu chuẩn giảng viên được quy định tại Quy chế giảng viên thì hầu hết các giảng viên đều đạt tiêu chuẩn chung về trình độ chuyên môn và trình độ lý luận chính trị theo quy định, thậm chí có nhiều tiêu chí cao hơn tiêu chuẩn. Tuy nhiên, vẫn còn một số tiêu chí chưa đạt ở một số giảng viên, đặc biệt là giảng viên trẻ như: Tin học trình độ B trở lên – trong khi hầu hết giảng viên trẻ chỉ có trình độ A; có chứng chỉ bồi dưỡng kiến thức quản lý nhà nước – trong khi hầu hết giảng viên trẻ chưa có chứng chỉ này; hay trình độ ngoại ngữ để thực sự có thể sử dụng cho nghiên cứu và tham khảo tài liệu giảng dạy bằng tiếng nước ngoài còn hạn chế.
2.4. Công tác kiểm tra, đánh giá đối với giảng viên
Kiểm tra, đánh giá đội ngũ giảng viên Học viện là một hoạt động quan trọng để đánh giá phẩm chất và năng lực của giảng viên. Qua đó, nhận biết được những điểm mạnh, điểm yếu và mặt còn tồn tại cần phải khắc phục trong thời gian tới và có những định hướng cho sự phát triển của giảng viên trong tương lai. Nhờ có kiểm tra đánh giá của từng giảng viên mà Học viện có kế hoạch, phương án sắp xếp, bố trí công việc phù hợp và đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ giảng viên. Công tác kiểm tra, đánh giá đội ngũ giảng viên được tiến hành thường xuyên, liên tục. Song song với việc đổi mới phương pháp giảng dạy, việc đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá đội ngũ giảng viên cần được chú trọng.Trong những năm qua, Học viện đã kiểm tra, đánh giá đội ngũ giảng viên dưới nhiều hình thức như: kiểm tra giáo án giảng dạy ở tổ chuyên môn, tổ chức lấy ý kiến học viên, tổ chức thao giảng, tham dự hội thi giảng viên giảng dạy giỏi cấp trường và cấp quốc gia…
Việc tổ chức lấy ý kiến học viên được tổ chức định kỳ, mỗi năm 2 lần, vào 6 tháng đầu năm và 6 tháng cuối năm, kết quả qua các năm có gần 100% giảng viên được đánh giá đạt loại khá trở lên. Hội thi giảng viên dạy giỏi toàn quốc các Trường Chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương do Học viện Chính trị – Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức theo định kỳ 2 năm/lần. Tại mỗi kỳ Hội thi, Học viện đều có 02 giảng viên tham dự, qua 5 kỳ Hội thi đến nay Học viện có 6 giảng viên đạt danh hiệu “Giảng viên dạy giỏi xuất sắc toàn quốc khối các trường Chính trị” và 4 giảng viên đạt danh hiệu “Giảng viên dạy giỏi toàn quốc khối các trường Chính trị”. Qua các kỳ kiểm tra, đánh giá và tổng kết công tác cuối năm, Học viện đã thực hiện kịp thời công tác thi đua khen thưởng giảng viên theo đúng quy định. Cho đến nay, chưa có giảng viên của Học viện phải chịu bất kỳ hình thức kỷ luật nào.
3. Kết luận và đề xuất
3.1.Kết luận
Trong thời gian qua, Đảng và Nhà nước ta đã ban hành hệ thống văn bản quy phạm pháp luật khá đầy đủ về quản lý nhà nước cán bộ, công chức, viên chức, giảng viên, giảng viên trường chính trị cấp tỉnh. Các văn bản quy phạm pháp luật đã bước đầu đáp ứng và tạo nền tảng pháp lý đẩy mạnh hoạt động quản lý nhà nước đội ngũ giảng viên Học viện Cán bộ TP. Hồ Chí Minh. Công tác chỉ đạo của Học viện Chính trị – Hành chính Quốc gia Hồ chí Minh và Thành ủy TP. Hồ Chí Minh, và công tác quản lý của Ủy ban nhân dân TP. Hồ Chí Minh chặt chẽ và kịp thời, tạo sự đoàn kết, nhất trí, phát huy cao độ sức mạnh trí tuệ của tập thể giảng viên Học viện. Công tác quản lý đội ngũ giảng viên đã được Học viện Cán bộ TP. Hồ Chí Minh nghiêm túc tổ chức thực hiện đầy đủ và đúng theo các văn bản quy phạm pháp luật của nhà nước và bám sát sự chỉ đạo của Học viện Chính trị – Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh, Thành ủy và Ủy ban nhân dân TP. Hồ Chí Minh. Từ thực tiễn quản lý nhà nước đội ngũ giảng viên Học viện, một số vấn đề đặt ra trong thời gian tới như sau:
– Đến nay, khi Học viện cán bộ đã được thành lập với những chức năng và nhiệm vụ mới, cần tiếp tục xây dựng kế hoạch phát triển Học viện theo lộ trình trung hạn và dài hạn, trong đó có kế hoạch, quy hoạch; đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên đáp ứng nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức của Thành phố trong giai đoạn hiện nay và trong tương lai.
– Công tác quy hoạch, đào tạo đội ngũ giảng viên cần chú trọng đội ngũ giảng viên thay thế cho thế hệ giảng viên chuẩn bị nghỉ hưu theo chế độ trong thời gian tới để đảm bảo sự kế cận liên tục, tránh được sự hụt hẫng chuyên môn giữa các thế hệ.
– Trong công tác tuyển dụng giảng viên, phần lớn người được tuyển dụng hiện nay là sinh viên mới ra trường, để nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên từ đầu vào, làm thế nào để thu hút nguồn nhân lực có chất lượng cao là một vấn đề quan trọng được đặt ra.
– Công tác đào tạo giảng viên cần chú trọng việc đào tạo giảng viên có trình độ chuyên ngành ở bậc tiến sĩ, bồi dưỡng kiến thức về quản lý nhà nước, nghiệp vụ sư phạm, ngoại ngữ, tin học và khả năng nghiên cứu khoa học.
3.2. Đề xuất giải pháp
Để tăng cường hiệu quản quản lý nhà nước đội ngũ giảng viên Học viện, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức đáp ứng yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực cho Thành phố, một số giải pháp được đề xuất như sau:
a. Nhóm giải pháp về pháp lý
Các nội dung quản lý nhà nước cần được thực hiện trên nền tảng pháp lý vững chắc, đó là văn bản pháp luật có giá trị pháp lý cao. Do đó, thực hiện việc “luật hóa” các quan điểm, chủ trương của Đảng về quản lý nhà nước đội ngũ giảng viên trường chính trị cấp tỉnh, cụ thể về đối tượng điều chỉnh:
– Cần xác định rõ các khái niệm cơ bản “nhà giáo”, “giáo viên”, “giảng viên”, “giảng viên chính trị”… Khi có quy định thống nhất sẽ xác định đúng đối tượng điều chỉnh trong quá trình thực hiện các chế độ, chính sách có liên quan.
– Các chế độ chính sách đối với đội ngũ giảng viên và cán bộ quản lý trường chính trị cần được luật hóa trong Luật Giáo dục để bảo đảm giá trị pháp lý và hiệu lực thi hành cao, bảo đảm chăm lo đời sống vật chất và tinh thần cho đội ngũ giảng viên trường chính trị để họ yên tâm công tác, giữ vững phẩm chất và nâng cao năng lực.
b. Nhóm giải pháp tăng cường hiệu quả công tác quản lý nhà nước đội ngũ giảng viên Học viện
– Về quy hoạch giảng viên
Đối với các giảng viên trong diện quy hoạch vào đội ngũ quản lý, Lãnh đạo Học viện và Lãnh đạo Khoa xem xét phân côngmột số công việc để họ dần làm quen và tích lũy kinh nghiệm quản lý, như:Chủ trì thông tin khoa học, chủ trì cuộc họp thảo luận chuyên môn, phối hợp giải quyết một số công việc chung của trường.
– Về đào tạo, bồi dưỡng giảng viên
Phát huy tính tự chủ ở mỗi giảng viên, để họ nỗ lực tự thân trong học tập, nghiên cứu khoa học, nâng cao trình độ chuyên môn và trau dồi kinh nghiệm thực tiễn. Đội ngũ giảng viên trẻ cần có tinh thần cầu tiến, tiếp tục rèn luyện các mặt chuyên môn, tác phong sư phạm, chấp hành nội quy, kỷ luật phát ngôn, bản lĩnh chính trị. Học viện cần xây dựng quy định về việc phân công giảng viên có kinh nghiệm kèm cặp, giúp đỡ giảng viên trẻ về chuyên môn cũng như hoàn thiện nhân cách sống. Việc phân công người hướng dẫn, bồi dưỡng giảng viên trẻ cần trở thành quy định bắt buộc đối với giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ, giảng viên cao cấp, giảng viên chính trong Học viện.
Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa Học viện với Học viện chính trị – Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh và các đơn vị khác như Viện Nghiên cứu, Trường Đại học… để giảng viên được tham gia nhiều hơn vào các lớp đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn qua đó có sự giao lưu, học hỏi kinh nghiệm giữa giảng viên của các Trường Chính trị, học tập nâng cao trình độ chuyên môn và kiến thức thực tiễn.
Các khoa giảng dạy cần có kế hoạch cụ thể, thường xuyên phân công các giảng viên lâu năm có kinh nghiệm dự giờ giảng viên trẻ, đặc biệt là những bài giảng mới thông qua, có vậy mới kịp thời góp ý cho giảng viên trẻ về chuyên môn và tác phong giúp giảng viên trẻ ngày càng hoàn thiện mình.
Cần có nguồn kinh phí hỗ trợ giảng viên trẻ học tập nâng cao trình độ ngoại ngữ và tin học ở những cơ sở đào tạo có uy tín, chất lượng.
ThS. Trần Tuấn Duy
Học viện Cán bộ TP. Hồ Chí Minh
Chú thích:
[1]. Văn kiện Đại hội Đại biểu Toàn quốc lần thứ XI, Nxb.Chính trị Quốc gia, tr.256
[2]. Uông Chu Lưu,Một số vấn đề lý luận về phân cấp quản lý nhà nước, http://moj.gov.vn/65nam/News/Lists/TuL…, truy cập ngày 20/12/2014.
[3]. Quyết định số 184-QĐ/TW ngày 03/9/2008 của Ban Bí thư quyết định về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Trường Chính trị tỉnh, thành phố tực thuộc Trung ương.
[4]. Ban hành kèm theo Quyết định số 268/QĐ-HVCT-HCQG ngày 03/02/2010 của Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh v/v Ban hành các Quy chế, Quy định quản lý đào tạo ở các trường chính trị tỉnh, Thành phố trực thuộc Trung ương.
[5]. Quyết định số 295 ngày 06/6/2014 của Hiệu trưởng Trường Cán bộ Thành phố
Hồ Chí Minh) Quy định Tiêu chuẩn, nhiệm vụ, quyền hạn của giảng viên; Chế độ làm việc, chính sách đối với giảng viên.
Tham khảo thêm:
- Khung pháp lý về mua lại và sáp nhập Ngân hàng thương mại ở Việt Nam
- Thẩm quyền của Tòa án Việt Nam khi trọng tài nước ngoài giải quyết tranh chấp tại Việt Nam
- Một số điểm mới trong Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 về bảo đảm quyền được trợ giúp pháp lý
- Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật tại Tuyên Quang
- Công tác tư pháp Lạng Sơn sau một năm nhìn lại
- Những thuận lợi, khó khăn và bài học kinh nghiệm khi chuyển đổi phòng công chứng số 2 tại Lâm Đồng
- Một số vướng mắc trong việc đăng ký kết hôn có yếu tố nước ngoài ở Đồng Nai và một số giải pháp nâng cao hiệu quả thực thi
- Kết quả 10 năm thực hiện Nghị quyết số 48/NQ-TW về chiến lược xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật trên địa bàn tỉnh Ninh Bình
- Pháp chế Công an TP. Cần Thơ góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật cho nhân dân địa phương
- Đẩy mạnh công tác tuyên truyền phòng, chống tội phạm trên địa bàn tỉnh Gia Lai